Vier Brusselaars opgepakt na Israëlische onderschepping hulpvloot Gaza

Woensdagavond onderschepte de Israëlische marine meerdere schepen van de Global Sumud Flotilla. Die was met hulpgoederen onderweg naar Gaza. Intussen zou de hele vloot zijn tegengehouden. Al zeker vier Brusselaars zijn daarbij opgepakt. Aan het ministerie van Buitenlandse Zaken kwamen woensdagavond honderden activisten samen om bescherming te eisen voor de opvarenden. Donderdag in de vooravond staan er nog acties op stapel.

In de nacht van dinsdag op woensdag had de Global Sumud Flotilla, bedoeld om hulpgoederen en medicatie in Gaza te krijgen, voor het eerst contact met de Israëlische marine. De Brusselse kunstenares Saddie Choua, een van de zeven Belgische opvarenden, zag dat gebeuren. "We dachten dat er sprake zou zijn van interceptie, maar dat gebeurde niet”, gaf ze toen aan.

Woensdagavond gingen de Israëlische autoriteiten dan toch over tot een onderschepping. “Rond 20.30 uur lokale tijd zijn meerdere schepen, waaronder de Alma, de Sirius en de Adara, illegaal afgestopt en geënterd door de Israëlische bezettingsmacht in internationale wateren", klinkt het.

Onder meer RITCS-docente Saddie Choua, de Brusselse activisten Latifa Gharbaoui Khlifi en Navid Lari, en mensenrechtenadvocaat Alexis Deswaef, werden daarbij opgepakt, net als de Zweedse activiste Greta Thunberg. Ook de Ierse maar in België wonende Catriona Graham is gevat.

'Actieve agressie'

Bovendien zouden er ook crewleden met de Belgische nationaliteit onderschept zijn op een ondersteunende boot, maar van hen geeft de organisatie de namen niet vrij. De opgepakte activisten gooiden ook hun telefoons in het water op het moment van de onderschepping. Momenteel is het wachten op informatie van lokale advocaten.

Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken stelt via X dat de gevatte opvarenden "veilig en wel" zijn. Hun uitzettingsprocedures worden opgestart. Verder meldt het ministerie dat op één na alle schepen zijn tegengehouden, en dat ook het laatste vaartuig Gaza niet zal bereiken. De live-tracker van de Global Sumud Flotilla lijkt dat te bevestigen.

Volgens de organisatie van het hulpkonvooi toonde de Israëlische marine bij die interventies opvallend veel agressie. “Het schip Florida is moedwillig geramd op zee. Yulara, Meteque en anderen zijn het doelwit geworden van waterkanonnen. Die illegale aanvallen op ongewapende humanitaire schepen zijn een oorlogsmisdaad."

Protest

De onderschepping leidde wereldwijd tot protest, ook in ons land. Zo kwamen aan het ministerie van Buitenlandse Zaken honderden demonstranten woensdagavond samen. Ze veroordeelden de “illegale aanval” en eisten bescherming voor de opvarenden. Aan de VRT liet de politiezone Brussel Hoofdstad-Elsene weten dat dat gepaard ging zonder incidenten.

Er zou ook een actie geweest zijn voor het huis van minister van Buitenlandse Zaken Maxime Prévot (Les Engagés) in Namen. De minister reageerde alvast via X. “Mijn absolute prioriteit is dat de rechten van onze landgenoten worden gerespecteerd, dat hun veiligheid gegarandeerd is en dat ze zo snel mogelijk en zonder belemmering naar huis kunnen terugkeren. Mijn diensten zijn al gemobiliseerd om hen consulaire bijstand te verlenen”, schreef hij.

In de Kamercommissie Buitenlandse Zaken gaf Prévot ook aan dat hij "er bij de Israëlische regering op aandringt het internationaal recht te respecteren, inclusief het zeerecht. Ik zal onze belangrijke diplomatieke inspanningen voortzetten om een onbelemmerde humanitaire toegang tot de burgerbevolking in Gaza te verzekeren.”

Beperkte bijstand

De federale regering stuurde geen militair schip uit ter begeleiding, zoals Italië en Spanje dat wel deden. Prévot herhaalde dat de opvarende Belgen kunnen rekenen op consulaire bescherming, en ook kunnen rekenen op bijstand van Italië en Spanje.

Donderdag, kort na de middag, liet het kabinet van de minister wel weten dat er pogingen zijn geweest om contact te leggen met de gearresteerde landgenoten. Maar omdat ze hun telefoons in het water hadden gegooid, is dat nog niet gelukt.

Buitenlandse Zaken staat wel in contact met vertegenwoordigers van de Flotilla in ons land. "We hebben woensdagavond samen met hen gekeken welke opties er zijn", klinkt het. De gearresteerde Belgen worden hoogstwaarschijnlijk aan land gebracht in de Israëlische havenstad Asjdod en naar een detentiecentrum gebracht.

"Vertegenwoordigers van de Belgische ambassade in Tel Aviv zullen hen bezoeken en vragen hoe ze ondersteund willen worden", aldus het kabinet. Toch is die bijstand maar beperkt, erkent het kabinet. "We bekijken welke diplomatieke opties we hebben."

Nieuw hulpkonvooi

Het kabinet Prévot voegt nog toe dat de minister de opdracht heeft gegeven om de Israëlische ambassadrice, Idit Rosenzweig-Abu, op het matje te roepen. Mogelijk gebeurt dat vrijdag pas, aangezien donderdag de joodse feestdag Jom Kipoer plaatsvindt en de ambassadrice niet in het land is.

Ondertussen houden de protesten tegen de onderschepping van de hulpvloot aan. Donderdagochtend omstreeks 8.00 uur stond een demonstratie gepland aan campus Solbosch van de ULB. Om 16.30 uur is er opnieuw protest aan het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Er is intussen ook een nieuw hulpkonvooi vertrokken richting Gaza, met aan boord de Brusselse arts van Geneeskunde voor het Volk, Hanne Bosselaers. De negen boten van die zogenaamde Freedom Flotilla Coalition bevinden zich momenteel voor de Griekse kust.